Ervaringsverhalen aan de hand van opstellingen (individueel, programma’s en met paarden)

Levensenergie met heimwee

De intense verwarring, is geheel verlammend en onttrekt alle energie aan de dame die tegenover me zit. In de eerste twee coachgesprekken die we hebben, waar het mag gaan over waarmee ze worstelt en waar ze niet aan voorbij komt, gebeurt het. Existentiële levensvragen en keuzes vallen hier samen. Haar mimiek verandert en het is alsof ik steeds met een ander (innerlijk) deel van mijn coachee in gesprek ben. Ze breekt haar hoofd, haast letterlijk, over de complexiteit in haarzelf, in haar leven én in haar relatie.

De woorden voorbij, wat het lijf vertellen wil
Nergens is er rust, nergens voelt als thuis. Als ze hier is, wil ze daar zijn. Als ze daar is, wil ze hier zijn. En tussenin overheerst een soort van ‘heimwee’ maar dan zonder te weten waar naar. Het hoofd neemt duidelijk de regie over in het willen vinden van het antwoord. En tegelijk is dat antwoord verder weg dan ooit. Haar lijf spreekt een heel andere taal, we gaan op onderzoek.

Een systeem opstelling
Zo stapt ze korte tijd later binnen om haar thema/vraag verder te verkennen in de vorm van een systeem opstelling. Verkennen wat er voorbij taal, verteld of zichtbaar wil worden. Dat wat er zich zo nadrukkelijk naar de oppervlakte dringt in haar leven.

In een fijne besloten groep gaan we van start.

Verdekte elementen
De representant die opgesteld staat voor haarzelf pakt letterlijk het eigen hoofd tussen beiden handen. Bijna niet te doen, die verwarring, dat oneindig bewegen tussen beiden. We onderzoeken of het bewegen tussen polariteiten, tussen onverenigbare eenheden (en de verwarring die hiermee samen lijkt te hangen) voor haar een bekende beweging is. Met vloerankers proberen we de polariteiten (als posities in de ruimte) uit.

Ik vraag de vraagstelster om te gaan staan waar nu de representant voor haarzelf in de opstelling staat. Hiermee komt ze zelf in het veld, wat een uitnodiging is om niet alleen te kijken van een afstand, maar het vooral ook zelf te ervaren en te voelen.

In een split-second dient zich de beweging van het intense wikken en wegen aan. Dit is wat ze kent. Zo zijn er; hoofd en hart, harmonie en strijd en gaat het ook over kunnen zijn én blijven. Alsof we met elkaar kijken naar ‘levensenergie met heimwee’. Het wil stromen, maar zonder te weten naar waar toe.

Nooit daar te hoeven zijn, waar het pijn doet
Een representant wordt ingebracht in de opstelling voor ‘vrouwelijke energie’. En in het oogcontact tussen beiden, vormt er zich een nieuw beeld.
Dag mam, dat is lang geleden. Haar lijf vertelt meteen alles.

Ze verloor haar moeder op jonge leeftijd. Nooit tijd gehad of genomen om dat verlies te voelen. Te groot, te intens. Daar lijkt ‘het hoofd’ en de beweging van ‘wikken en wegen’ een heel goede oplossing voor geworden. Dan hoef je nooit daar te zijn, in jezelf, waar het pijn doet.
Het gaat over groot gemis en een diep verlangen je gedragen te weten, te kunnen ankeren. En hoe leer je dat als kind? als je noch je moeder (noch je vader) dichtbij je hebt. Dan wordt het misschien inderdaad wel levensenergie met heimwee.

Haar lijf is stil, er is geen taal.
Zachtjes klinkt er het lied ‘ik hou van mij’

“Ik hou van mijHoor je nooit zingenIk hou van mijWordt nooit gezegdMaar ik hou van mijGa ik toch zingenWant ik hou van mijVan mij alleenEn ik meen het echt…”

Je ouders aannemen
Moeders ‘geven ons het leven’, daar waar vaders ons ‘in de wereld zetten’. Beiden ouders (aan)nemen als de jouwe, met alles wat daarbij hoort (zowel alles wat er wel was betekent én datgene wat er niet was, waarin je tekort gedaan bent of wat je hebt moeten missen) is helend en krachtig. Als het (aan)nemen van je ouders je niet lukt, dan wordt het vaak in je volwassen leven een uitdaging om je volle potentieel te leven. Dan blijft het een soort van niet stromende levensenergie (levensenergie met heimwee) en kun je gevoelsmatig afdrijven van wie je ten diepste bent.

Elementen
Elementen als ouders aannemen naast masculiniteit, femininiteit, verlies, gender en verwarring hieromtrent kwamen voorbij.
Bovenstaande is een beschrijving op hoofdlijnen.

Tot slot
Een voorouderlijke verkenning, het maken van een genogram of het doen van een systeemopstelling, kan je helpen om een eerste, voor jou versterkende of helende, beweging te maken. Meer weten over coaching op dit gebied? zelf een opstelling of er een bijwonen als representant? Informeer vrijblijvend, ik vertel je er graag meer over.

Deze blog is geanonimiseerd en met toestemming van de deelnemer(s) geplaatst.

Waar sta jij? Waar staat je team?

Begin maar bij de teams
Wat heeft de rol van de leider voor effect op teams? In de praktijk kom ik als Agile Coach op plaatsen waar gestart wordt op het niveau van de operationele teams met het invoeren van een nieuwe manier van werken. We willen immers wendbaarder worden, dus we beginnen eerst met de teams. Als dat voor elkaar is, dan kijken we weer verder.

Omdraaien
Hoe gemakkelijk is het om naar de operationele teams te kijken en daar eerst alles op orde te willen brengen? Zonder of ruim voordat het management de hand in eigen boezem steekt. En kan dat wel? Ja, tuurlijk kan dat. Maar vaak en liever draai ik het om.

Begin bij jezelf maar doe het samen”

Met alle voorgenomen veranderingen en de impact die dat heeft, stel ik het management allereerst de vraag of zij bereid zijn om dit met zichzelf en elkaar aan te gaan. Met alles wat daarbij hoort.

Ja zeggen?Incluis de (georganiseerde) chaos, het gedoe, de confrontaties. Omarmen zij ook het experimentele karakter? Tonen zij zich ook bereid om fouten te maken, om daarvan in alle openheid vooral veel te leren met en van elkaar. Zeggen zij ‘ja’ tegen de te nemen hobbels op de weg, hun weg? Namelijk de eigen leerweg richting bewust en meer wendbaar leiderschap. Mogen zij zelf daarbij ook ter discussie staan? Want dan is er namelijk sprake van een prachtig mooi begin.

Waar start je dan?
Dán kan het gesprek gevoerd worden over hoe je als management, als leiders zelf de toon zet. Hoe jullie, ieder in wie je bent en wat je doet, samen bewust en wendbaar leiderschap vormgeven. Maximaal in houding en gedrag voorleven wat jullie terug willen zien in anderen, in teams. En, waar start je dan?

Te beginnen bij jezelf
Wat vraagt het individueel en van elkaar om succesvol te kunnen worden, te zijn en te blijven binnen een context van doorlopende veranderingen? Hoe kun je dan daadwerkelijk blijven vernieuwen en verbeteren? Hoe kom je tot het creëren van een veilige setting? Een setting die een basis vormt waarbinnen je elkaar doorlopend zoekt, vindt én tot grotere hoogtes brengt. En dat allemaal ook vanuit veiligheid en zingeving. Dan heb je als leider simpelweg eerst te kijken naar waar je zelf op dit moment staat.

Become aware of your (team) state
and it’s impact and move above the line”

 

Zo binnen, zo buiten

Waar sta jij? Bevind je je op de juiste plek en is dat de voor jou goede plek? Kun je jezelf van daaruit effectief leiden? Zijn je acties en reacties hier mee in lijn? Of ontbreekt het voor jou zelf aan een veilige basis van waaruit je überhaupt succesvol kunt zijn? Wat vertelt dat over de innerlijke plek van waaruit je leiding geeft? Zijn er zaken die van invloed op het vormgeven van je (bewust) leiderschap?

Hoe zit dat eigenlijk

En dit kent bovendien ook een heel fysiek aspect, een heel proces zelfs. Iets wat we vaak vergeten. Om dit en de effecten ervan wat meer te begrijpen is er door dr. Stephen Porges, directeur van het Brain-Body Center in Chicago, de Polyvagal Theory geïntroduceerd. In deze theorie worden er uitgebreide verklaringen gegeven over de wisselwerking tussen lichamelijke sensaties en het onderbewuste in relatie tot de context van onze omgeving.

Lijf, hoofd en respons

Het verduidelijkt de effecten van hoe we functioneren in een veilige omgeving versus een onveilige omgeving vol onzekerheden. Het autonome zenuwstelsel en haar respons. Binnen hetzelfde Center werkzaam, pionier Deborah Dana, schreef over de toepassing ervan een boek en werkblad. Hierin beschrijft ze op een heldere en eenvoudige manier de drie routes die door het autonome zenuwstelsel worden gebruikt en de bijbehorende kenmerken van respons.

De ladder

Hierbij gebruikt ze het model van een ladder waarin we allemaal op en neer bewegen terwijl ons autonome zenuwstelsel verschillende signalen ontvangt en verwerkt. Het geeft handvaten om te kijken naar de gebruikelijke patronen van actie, ontkoppeling en betrokkenheid. Belangrijke indicatoren voor het ontwikkelen van bewust en dienend leiderschap.

Boven = veilig
Boven de roze lijn betekent veilig voelen, van waaruit verbinding, spel en nieuwsgierigheid mogelijk worden. Hier is de vrijheid om te leren belangrijker dan om een eigen standpunt te verdedigen. Hier is samenwerking mogelijk omdat er geen competitie is, of strijd. Op dit niveau wil je niet alleen zelf, maar ook met elkaar uit komen. Dat geldt voor management én teams. Emotionele verbinding wordt mogelijk.

Onder = niet veilig
Onder de roze lijn betekent je niet veilig voelen, dit activeert een fight of flight respons. Vaak op volkomen onbewuste laag. Hier wordt concurrentie voelbaar, neemt het vermogen tot samenwerking af. En hoe lager we komen, hoe ontoegankelijker we worden ten aanzien van ons vermogen om te verbinden, effectief te reageren.

Model als metafoor
Het model van de ladder vormt een mooie metafoor om met leiders in gesprek te gaan. Waar sta jij als leider, waar staan jullie als management? op het moment van een organisatieverandering, op het moment van invoering van een nieuwe manier van werken of anderszins vernieuwing?

Plaats en impact
Het helpt om inzichtelijk te hebben waar je zelf staat en wat de impact ervan is. Op jezelf én je omgeving. Van daaruit kun je nieuwe strategieën bepalen om dit in balans te brengen.

Waar staan de teams?
Datzelfde is uiteindelijk ook goed om met de operationele teams in kaart te brengen. Het gesprek erover te voeren en in stappen te werken met elkaar aan wat nodig is. Nodig om daar (boven de lijn) uit te komen met elkaar. Een plaats van waaruit veel mogelijk wordt en succes binnen handbereik komt.

Toepasbaarheid ervaren
Wil je meer weten over de praktische toepasbaarheid van ‘de ladder’ en bijbehorend gedachtegoed over ‘gezonde organisaties’ en hoe daar met elkaar te komen. Jijzelf als leider, met je management(team) en/of met je teams op de werkvloer? Feel free!

Helder

Gisteren volgde ik de boeiende training ‘Trauma in organisaties’ van Philippe Bailleur, naar aanleiding van zijn meest recente en gelijknamige boek. Een prikkelende mix van inzichten, eye-openers en praktijkcases. Het geeft me een mooie verdieping op mijn werk als Systemisch Coach. En gedurende de dag kwam er steeds dezelfde en prachtige metafoor voorbij. Ik deel deze graag met je. Wie weet vind je hem ook zo treffend.

Metafoor
Phillipe stelde, vanuit zijn jarenlange ervaring, dat je organisaties vaak kunt zien als aquariums met troebel of zelfs vies water. Dan vragen ze je als Coach, Adviseur of Begeleider in een veranderings, (team)coach- of crisismanagementtraject om enkele vissen eruit te halen, die goed schoon te poetsen om deze vervolgens weer terug te plaatsen in hetzelfde water #datgaathemnietworden.

Er is iets wezenlijks anders nodig: Bewustwording, dat het hele aquarium een goede filter nodig heeft om van helder water voorzien te zijn en te blijven. En dát met elkaar onderkennen en durven aangaan. Dat plaatst medewerkers, leiders en hun teams weer on-track, brengt voedende energie, beweeglijkheid en heling, precies daar waar het nodig is in de organisatie.

Herkenbaar?
Voel jij je, als leider, ook zo’n schoongepoetste vis? Behoefte aan helder (zwem)water in je organisatie? Nodig mij eens uit aan tafel, dan neem ik je mee in hoe je ‘het water’ van je organisatie weer helder krijgt #goedfilteren.

Bovendien weet je dan ook meteen hoe je investering in coaching, begeleiding en advies wel rendeert, ook op de lange termijn.

boek trauma in organisaties  

Het boek kun je bestellen bij Uitgeverij Noorderlicht of via Bol.com

Vergeten vragen

Je schuift bij me aan tafel, het is logisch dat we het hebben over hoe je je werk en je eigen rol binnen de organisatie en het team ervaart. Je schuift wat ongemakkelijk op je stoel heen en weer en lijkt me niet goed te kunnen horen.

Iedere vraag die ik stel, waarbij ik bewust afstem op je en oogcontact maak….lijkt gesproken in een taal die zich niet wil laten verstaan, maar niet in je hoofd wil landen. Ik merk het op omdat het niet slechts een momentopname lijkt te zijn, het duurt nog even voort.

Huh, huh? Versta ik de vraag goed? Ik weet niet of ik je begrijp?….en verwarde blikken volgen.

Lees meer

Including yourself

Hoe prachtig krachtig en aanvullend opstellingen zijn zowel in persoonlijk leven als in werk, kreeg ik vandaag weer terug van een executive. Kortgeleden met een eigen vraag op onderzoek gegaan in een opstelling, die ik begeleidde.

Het leren erkennen en insluiten van het ooit eens, puur vanuit overleven, buitengesloten kinddeel. De opstelling maakte het zo indrukwekkend helder. De uitwerking vertaalt zich inmiddels voorzichtig in het meer en nadrukkelijker kunnen innemen van de eigen plek.

Het bekrachtigen van de eigen autonomie als executive en het insluiten wat er nodig voelt vanuit die volwassen positie nu. Durven insluiten door meer stelling te nemen en zaken volledig tot de eigen verantwoordelijkheid te maken. Hoe krachtig.

Ja, zelfs voorbij het zich schuldig voelen. Ook dat hoort erbij, nu er minder sprake is van (te veel) versmelten met ‘de ander’.

Het erkennen begint bij zichzelf, als mens én als leider. Pas dan lukt het om ook anderen, binnen de organisatie volledig te kunnen zien, te horen én te erkennen.

Het voelt als een nieuwe stroming, consious leadership. Vol belofte voor de toekomst, voor zichzelf, de organisatie en voor de toekomst van zovelen die daar nu en ook straks werkzaam zijn.

Prachtig is het om met dit werk een impuls te zijn voor het persoonlijk en professioneel groeien van deze nieuwe generatie leiders. Tijd om de effectiviteit van jouw leiderschap eens tegen het licht te houden, vanuit een ander perspectief te bezien en te ervaren? Informeer naar de leiderschapmodules, sessies en workshops voor 2018.

Liliane Hommers | Brainsight – a different point of you
Tel: 06-24701658

 

Je gezien voelen

Ze voelde dat ze erbij moest zijn, toen ik voor een opstellingenprogramma (met paarden) een aankondiging rondstuurde op social media.

Wat peinzend over welke vraag in te brengen, arriveerde ze die ochtend vroeg. Ietwat gespannen voor wat er allemaal nog komen zou. Verwarmd en ook wat overrompeld door de fijne groep representanten. Zijn zij er allemaal voor mij? Jeetje. En toch omarmde ze alles wat er, ook voor haar zelf, beschikbaar was die ochtend en nog zou zijn.

Lees meer

Eigenaarschap, kun je het beïnvloeden?

Er is veel te doen over eigenaarschap binnen organisaties. Of liever gezegd het gebrek daaraan. Talloze goeroes en auteurs stellen, vooral op social media, hun methodes centraal als antwoord op de toenemende behoefte binnen organisaties om aan effectiviteit én eigenaarschap te winnen.

Zelfsturende en multidisciplinaire teams zijn helemaal ‘hot and happening’ en lijken de oplossing om mensen mee te krijgen in gewenste veranderingen, met als kers op de taart meer eigenaarschap en zelfregie.

Maar hoe zit dat in de praktijk met eigenaarschap? wat is het eigenlijk, hoe ontstaat het en kun je het wel beïnvloeden versus creëren? Eigenaarschap is een mindset en het is niet iets dat je kunt afdwingen bij management en medewerkers. De kiem voor eigenaarschap wordt gelegd in mensen zelf. Een intrinsieke beweging zogezegd, die mensen in zichzelf voelen, voeden en vervolgens naar buiten toe vormgeven.

Wat kun je als organisatie of managementteam dan precies doen om dit te stimuleren? Het is wel duidelijk dat het geen kwestie is van enkel willen. Je kunt als je organisatie en management wel inspannen om de optimale randvoorwaarden te scheppen om het ontstaan van eigenaarschap te stimuleren. Hoe? Ik deel hieronder in het kort vijf invalshoeken:

Mate van identificeren
Door de doelen van de onderneming te bepalen en duidelijk uit te dragen. Doordat management en medewerkers namelijk toegang hebben tot deze informatie, kunnen zij zich nadrukkelijker (leren) identificeren met de oorsprong van de organisatie, met de missie, visie en doelen. Maar ook met de waarden en normen die ten grondslag liggen aan de cultuur intern en in de meer maatschappelijke context.

Verbinding
Doordat medewerkers zich verbonden weten met management en directie, kortom mensen op sleutelposities binnen de organisatie. Wie zijn zij en op welke wijze zijn zij zichtbaar en toegankelijk? Wie hebben er welke plek, rol en taak? Welke (informele) ordening geldt er en hoe wordt daar mee omgegaan?

Iedereen heeft plek
De mate waarin iedere medewerker plek heeft in de organisatie, zich gezien en gehoord voelt. Is het veilig genoeg om je podium te pakken en geven collega’s (in teams) elkaar onderling ook deze ruimte? Hoe veilig voelt dat?

Insluiten versus uitsluiten
Is er sprake van insluiten of uitsluiten? Wat of wie wordt er (onbewust) uitgesloten en hoe worden en blijven we ons hiervan (meer) bewust en hoe kantelen we dat?

Ieders unieke bijdrage aan het totaal
Mag en kan ieder individu zich bewust zijn van de eigen unieke bijdrage aan het totaal. Is dit in de organisatie voor iedereen eigenlijk wel helder? En zo niet, wat is een ondersteunende impuls hiertoe? En laat vooral zien hoe je zelf eigenaarschap neemt en regisseur durft te zijn over voor jou heel wezenlijke zaken.

Voordelen van gezond eigenaarschap
Meedenken, zichtbaar zijn, ruimte voor pro-activiteit en creativiteit allemaal onderdeel van een grotere betrokkenheid bij de organisatie. Een bewust-zijn van je eigen bijdrage aan het grotere geheel leidt tot meer kwaliteitsdenken, effectiviteit, resultaatgerichtheid en meer binding met zowel klanten als collega’s onderling. Allemaal voordelen van gezond eigenaarschap, van binnenuit ontstaan, naar buiten toe voelbaar en zichtbaar.

Als eigenaarschap binnen jouw organisatie ook een impuls kan gebruiken en je concrete handvaten zoekt om de randvoorwaarden hiervoor intern te creëren. Dan kom ik graag met je in contact. Een team- of organisatie systeemscan kan uitkomst bieden en een impuls zijn om ‘eigenaarschap van binnenuit’ in jouw organisatie te voeden. Ik vertel je er graag meer over.

Systemisch kijken en werken, wat is dat?

Meer dan eens krijg ik de vraag, wat is dat precies? systemisch kijken en werken? En wat zijn opstellingen eigenlijk?  Het leek me een mooie aanleiding om er eens een blog aan te wijden om er wat uitgebreider op in te gaan. Om jullie wat uitleg te geven, ook omdat het in belangrijke mate verweven is in de manier waarop ik coach en begeleid en het mijn leven kleurt.

In ons alledaagse leven hebben we allemaal te maken met momenten waarop alles fijn en vloeiend gaat en momenten waarop we kleine en grote uitdagingen tegenkomen die ons in beslag nemen. Uitdagingen die zich kenbaar maken in ons werk of leven, in de vorm van stagnaties, strubbelingen of gedoe.

Aan de oppervlakte
Onze aandacht gaat vooral uit naar wat we voelen, denken en ervaren. Zichtbaar en aan de oppervlakte, in hoe we daar mee omgaan (de symptomen). Veel minder staan we stil bij de manier waardoor dat deel, onder de oppervlakte, eigenlijk wordt ingegeven. Welke invloeden en krachten er werkelijk spelen (de dynamieken). En in welke systemen, relatienetwerken, deze hun oorsprong vinden.

Hoe krachtig en sturend deze dynamieken kunnen zijn beseffen we meestal niet. Vaak blijft het bij een vaag of wat onbestemd gevoel. Wat je wel herkent, maar wat inmiddels ook een soort van bij je is gaan horen. Zonder dat je er precies de vinger op kunt leggen. Je hebt er misschien met anderen over gesproken, alternatieven of oplossingen gezocht. Vaak vanuit ons hoofd bedacht en zonder dat ze beklijven. Het steekt als het ware toch steeds weer de kop op.

Sturende krachten
Wat maakt nou dat dit zich steeds blijft herhalen? Dat het zo hardnekkig is? Het antwoord woont in de onderstroom, een soort sturende kracht achter deze ervaringen. Vanuit een dieper niveau waar andere principes en ongeschreven wetten leidend zijn. Een krachtenveld waar we allemaal mee te maken hebben. Niemand uitgezonderd. De vraag is alleen, kom je op een punt dat je het je bewust wordt door er echt naar te willen kijken, van te willen leren. Dat geldt simpelweg niet voor iedereen.

Systemisch kijken en werken
Door systemisch te kijken en te werken, krijg je een verrassend verdiepende manier van kijken aangereikt. Je krijgt zicht op deze krachtige bewegingen en leert ze zien binnen het grotere geheel. Een perspectief dat helend en versterkend kan zijn. Waardoor er duidelijk wordt wat er waar nodig is en er meer evenwicht ontstaat. Ingegeven en meebewegend naar dat wat er aandacht vraagt, in je leven of werk. Dat verschilt voor iedereen.

Het aanvaarden en leren hanteren van bepaalde situaties komt door er systemisch naar te kijken en er mee te werken meer binnen handbereik. Herkennen en erkennen blijkt heilzaam, de mist trekt op en brengt rust. Zelfs wanneer dat eerst gepaard gaat met boosheid, teleurstelling, pijn of verdriet. De bereidheid om op deze andere, vaak nieuwe, manier te kijken naar dat wat aandacht vraagt, schept ruimte bij persoonlijke en beroepsmatige vragen. Kan de opening zijn naar nieuwe mogelijkheden en om krachtige keuzes te kunnen maken vanuit een innerlijk weten.

Voel je bereidheid in jezelf, om ook zo naar een eigen thema te kijken? Of ben je gewoon nieuwsgierig naar wat dit jou kan brengen? Lees dan mijn volgende blog, daarin besteed ik aandacht aan de focusgebieden van deze manier van kijken en werken. Wil je niet wachten of voel je dat je er mee aan de slag wilt, maak dan vrijblijvend een afspraak of kijk in de agenda naar mijn programma’s en speciale opstellings-dagen/avonden.